Bulgaristan’da Türkler tarih yazdı

Nahide Deniz – KGK Bulgaristan Temsilcisi

2021 yılı Bulgaristan tarihinde hiç yaşanmamış gelişmelere sahne oldu. Yaklaşık 6,5 milyon kayıtlı seçmeni bulunan ülkede, üç parlamento seçimi ve iki de turlu cumhurbaşkanı seçimi olmak üzere tam 5 kez sandığa gidildi.
Hiç bir parti tek başına iktidar olmak için 240 üyeli parlamentoda 121 milletvekili sayısına ulaşamadı.
Bu seçimin sürprizini, yolsuzluğa karşı mücadele edeceğini vaat eden “Değişime devam” partisi yapıp, yüzde 25,5 oranıyla birinci parti çıktı. Akabinde 15 sene iktidarda olan eski Başbakan Boyko Borisov’un liderliğindeki muhafazakâr, Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) partisi ikinci sırada kaldı. Fakat 67 milletvekiliyle birinciliği elde eden “Değişime Devam” partisi için de tablo pek parlak değil. AB’nin en yoksul ülkesi sayılan Bulgaristan koalisyon hükümetiyle yönetilmek zorunda.
TÜRKLER TARİH YAZDI
14 Kasım 2021’de üçüncü kez yapılan seçimin asıl galibi Bulgaristan’da Türkleri temsil eden Hak ve Özgürlükler Hareketi oldu. 30 yılı aşkın siyasi geçmişi olan HÖH 1989’da kuruldu. Bulgaristan’ın NATO ve AB’ye katılım süreçlerinde koalisyonlarda yer alan HÖH, parlamentonun yanı sıra yerel yönetimlerde de yer aldı ve 100’den fazla belediye başkanlığı kazandı.
Dahası, parlamento seçimleri ile beraber yapılan Cumhurbaşkanı seçimlerinde, HÖH tarihinde ilk kez kendi adayı Mustafa Karadayı’yı (HÖH genel başkanı) Cumhurbaşkanı adayı gösterdi.
Bulgaristan genelinde ilk kez bir Türk kökenli cumhurbaşkanı adayı çıkması, Bulgaristan’da Türk kökenli seçmenler ve Türkiye’de yaşayan hem Türk hem Bulgaristan vatandaşı seçmenlerinin, sandığa gitmesi için önemli bir motivasyon oldu.
Türkiye’de kurulan 126 adet sandıkta, 90 bin hem Türk hem Bulgaristan vatandaşı seçmenleri oy kullandı. Bunun dışında da yaklaşık 20 bin kişi Türkiye’den Bulgaristan’a oy kullanmak için gitti. HÖH son parlamento seçiminde milletvekili sayısını 29’dan 35’e yükseltti ve siyaset arenasında önemli pozisyona yerleşti.
Türkiye’de kullanılan oyların sayesinde Mustafa Karadayı ilk turda aldığı yüzde 39.09 oyla -ki bu HÖH tarihinde bir ilktir-, cumhurbaşkanlığı seçiminde 3’üncü` sırada yer aldı.
Türkiye’de aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı da olan yaklaşık 350 bin Bulgaristan seçmeni yaşıyor. Büyük bir kısmı 1989’da Bulgar totaliter rejiminden Türkiye’ye kovulmuş olan bu çifte vatandaşlar, Türkiye ve Bulgaristan arasındaki ilişkilerde bir köprü oluşturmakta ve bir arada yaşama kültürüne katkıda bulunmaktadırlar.