Asimetrik Bir Tehlike Olarak TikTok

Sosyal medya dünyasını kasıp kavuran kısa video platformu TikTok, ilgi çekici içeriği ve
canlı topluluğuyla her yaştan kullanıcıyı büyüleyen küresel bir fenomen haline geldi.
Özellikle genç kullanıcılar arasında güçlü bir platform olarak ortaya çıktı. Kısa videolar,
yaratıcı zorluklar ve çeşitli içeriklerle TikTok dünya çapında milyonlarca kişinin dikkatini
çekti. TikTok, içerik üretiminin sınır tanımadığı bir platform sunarak içerik tüketme ve
oluşturma biçimimizde devrim oluşturdu.

Kullanıcılar, TikTok deneyiminin benzersizliğini benimseyerek kendilerini ifade etmenin yeni
yollarını bulabilir, küresel bir toplulukla bağlantı kurabilir ve dijital bir keşif yolculuğuna
çıkabilir. İster deneyimli bir içerik oluşturucu olun, ister yeni başlıyor olun, TikTok,
içeriklerin üretildiği ve bağlantıların oluşturulduğu sosyal medya platformu olarak her geçen
gün büyüyor. Yaşadığımız bu dijital çağda TikTok gibi sosyal medya platformları birçok
çocuğun hayatının ayrılmaz bir parçası haline geldi. TikTok kendini ifade etme ve eğlence
için yaratıcı bir alan sunsa da ebeveynlerin ve velilerin, bunun genç kullanıcılar arasında
kullanımının olası zararlarının farkında olması çok önemlidir.

Türkiye'de TikTok kullanımında artış yaşanıyor.

ByteDance'in kendi reklam planlama araçlarında yayınlanan veriler, TikTok'un Türkiye'deki
potansiyel reklam erişiminin 2022 başı ile 2023 başı arasında 3,3 milyon ( %12,4) arttığını
gösteriyor. Ekim 2022 ile Ocak 2023 arasında Türkiye’de TikTok’taki reklamların potansiyel
erişiminin 1,1 milyon ( %3,5) azaldığını gösteriyor. Tiktok üzerinde geçirilen zaman
ülkemizde 21 saattir. Bu özelliği ile TikTok, Instagram’dan sonra en sık kullanılan sosyal
medya platformu özelliği taşımaktadır.

2023 yılı itibariyle Türkiye'deki TikTok kullanıcıları sayılarını gelin analiz edelim. Birçok
sorunun oluşum platformu olan TikTok ülkemizde çok yoğun kullanılmaktadır. ByteDance'in
kaynaklarında yayınlanan rakamlar, TikTok'un 2023 yılı başında Türkiye'de 18 yaş ve üzeri
29,86 milyon kullanıcıya sahip olduğunu gösteriyor. ByteDance'in, pazarlamacıların reklam
araçları aracılığıyla TikTok reklamlarını 13 yaş ve üzeri kullanıcıları hedeflemesine izin
verdiğini, ancak bu araçların yalnızca 18 yaş ve üzeri kullanıcılara yönelik kitle verilerini
gösterdiğini de unutmayın. ByteDance'in rakamları, TikTok reklamlarının 2023 yılı başında
Türkiye'de 18 yaş ve üzeri tüm yetişkinlerin yüzde 48,2'sine ulaştığını gösteriyor. Bu arada
TikTok'un Türkiye'deki reklam erişimi, bu yılın başında yaşa bakılmaksızın yerel internet
kullanıcı tabanının yüzde 41,8'ine eşdeğerdir. 2023'ün başlarında TikTok'un Türkiye'deki
reklam kitlesinin yüzde 37,9'u kadın, yüzde 62,1'i ise erkek olduğu görülmektedir.
TikTok kullanırken gizlilik endişeleri ortaya çıkıyor.

Popüler bir sosyal medya platformu olan TikTok, özellikle genç kullanıcılar arasında dünyayı
kasıp kavuruyor. Uygulama, kullanıcılara kısa videolar paylaşabilecekleri yaratıcı bir alan
sunarken, potansiyel zararlara ilişkin endişeleri de arttırıyor. Ailelerin bu sorunların farkında
olması ve çocuklarına güvenli bir çevrimiçi ortam sağlamak için proaktif önlemler alması
gerekiyor. Uygulama; konum verileri, cihaz bilgileri ve tarama geçmişi dahil olmak üzere çok
miktarda kişisel bilgi topluyor. Bu bilgiler hedefli reklamcılık için kullanılabilir ve her zaman

yanlış ellere geçme riski taşımaktadır. Her platform gibi TikTok kullanırken gizlilik ayarları
incelenmelidir.
*TikTok'la ilgili temel endişelerden biri uygunsuz içeriğin yaygınlığıdır. Platformda
yönergeler mevcut olsa da tüm içerikler çocuklar için uygun olmayabilir.
*Kullanıcıların videolar hakkında yorum yapabileceği ve paylaşabileceği TikTok'un
etkileşimli yapısı, yabancılarla olası etkileşimlerin kapısını açıyor. Çevrimiçi saldırganlar
savunmasız çocukları hedef almak için platformdan yararlanabilir.

*TikTok'un yorum bölümleri ve düet özellikleri bazen siber zorbalığa zemin hazırlayabiliyor.
Çocuklar, zihinsel ve duygusal sağlıklarını etkileyen incitici yorumlara veya olumsuz
etkileşimlere maruz kalabilir.
*TikTok'taki kısa videoların bağımlılık yapıcı doğası, ekranda aşırı süreye yol açarak
çocukların uyku düzenini, akademik performansını ve genel refahını potansiyel olarak
etkileyebilir.
*Diğer birçok sosyal medya platformu gibi TikTok da çoğu zaman idealize edilmiş güzellik
standartlarını sergiliyor. Filtrelenmiş ve seçilmiş içeriğe sürekli maruz kalmak, çocuklarda
beden imajı sorunlarına ve özgüven sorunlarına katkıda bulunabilir.
* TikTok'la ilgili temel endişelerden biri gizliliktir. Kişisel verilerin sosyal medya platformları
tarafından toplanması yaygın bir sorundur ve TikTok da bir istisna değildir.
TikTok’ta gezinirken çocuklara yönelik potansiyel zararları azaltmaya yönelik ailelere
bazı öneriler
Açık iletişim kurun: Çocuklarınızla TikTok kullanımları hakkında açık bir diyalog kurun.
Onları deneyimlerini, en sevdikleri yaratıcıları ve olabilecek endişelerini paylaşmaya teşvik
edin. Bu, güveni artırır ve ebeveynlerin bilgi sahibi olmasını sağlar.
Çevrimiçi güvenlik konusunda konuşun: Adresler, telefon numaraları veya okul ayrıntıları
gibi kişisel bilgilerin paylaşılmamasının önemini vurgulayarak çocuklara çevrimiçi güvenliği
öğretin. Onlara, çevrimiçi olan herkesin iddia ettikleri kişi olmadığını hatırlatın.
Yaratıcı açıklamalar yapın: TikTok yaratıcı ifade için bir platform sunuyor. Çocuğunuzu
yeteneklerini ve ilgi alanlarını sorumlu bir şekilde keşfetmeye teşvik edin. İlgi çekici
buldukları içerik türlerini tartışın ve bunların aile değerlerinizle uyumlu olduğundan emin
olun.

Sınırları belirleyin: Uygun içerik oluşturma ve tüketim için yönergeler oluşturun. Kabul
edilebilir ve uygunsuz olabilecek video türlerini tartışın. Çevrimiçi etkileşimlerde saygı ve
nezaketin önemini vurgulayın.
İçeriği izleme zamanları belirleyin: Çocuğunuzun TikTok içeriğini periyodik olarak birlikte
inceleyin. Bu, çevrimiçi varlıkları hakkında bilgi sahibi olmanıza ve ortaya çıkabilecek
endişeleri veya sorunları gidermenize olanak tanır.

Olumlu rol modellerini takip etmeyi sağlayın: Ailenizin inançlarıyla uyumlu değerleri ve
içerikleri destekleyen içerik oluşturucuları takip ederek çocuğunuzun olumlu ve ilham verici
bir TikTok beslemesi oluşturmasına yardımcı olun. Bu, daha canlandırıcı bir çevrimiçi
deneyime katkıda bulunabilir.
Siber zorbalıkla mücadele: Çocuklarınızı siber zorbalık konusunda eğitin ve herhangi bir olayı
bildirmenin önemini vurgulayın. Hem çevrimiçi hem de çevrimdışı olarak nezaket ve empati
kültürünü teşvik edin.

Gizlilik ayarları: TikTok'un gizlilik ayarlarına aşina olun ve çocuklarınızın bunları uygun
şekilde yapılandırmasına yardımcı olun. İçerikleriyle kimlerin etkileşimde bulunabileceğini
kontrol etmek için hesaplarını özel olarak ayarlamayı düşünün; böylece istenmeyen ilgi veya
etkileşim riskini en aza indirin.
Medya okuryazarlığını teşvik edin: Çocuklarınıza TikTok'ta karşılaştıkları içerikleri eleştirel
bir şekilde değerlendirmeyi öğretin. Medya okuryazarlığı kavramını tartışarak, seçilmiş içerik
ile gerçeklik arasındaki farkı anlamalarına yardımcı olun.

TikTok içerik üretimi ve kendini ifade etmek için bir platform sağlarken ailelerin bu
kullanımın olası zararlarının farkında olması çok önemlidir. Aileler bilgi sahibi olarak, net
kurallar belirleyerek ve açık iletişimi teşvik ederek risklerin azaltılmasına ve çocukları için
daha güvenli bir çevrimiçi ortam oluşturulmasına yardımcı olabilir. Çocukların sanal dünyada
güvenli bir ortamda olmaları için; ailelerin uygunsuz içerikler, siber zorbalık, ekran süresi ve
bağımlılık konuları ile ilgili bilgi sahibi olmaları oldukça önemlidir.

TikTok, farkındalık ve sorumlulukla yaklaşıldığında aileler için neşe ve yaratıcılık kaynağı
olabiliyor. TikTok çocuklar için eğlenceli ve yaratıcı bir platform olabilir ancak ebeveynlerin
çocuklarının platformdaki deneyimlerine aktif olarak rehberlik etmesi çok önemlidir. Açık
iletişimi teşvik ederek, sınırlar koyarak ve çocuğunuzun çevrimiçi deneyimine aktif olarak
katılarak, ailenizin TikTok'ta güvenli bir şekilde gezinmesini ve potansiyel zararı azaltırken
olumlu yönlerinden yararlanmasını sağlarsınız. Sürekli gelişen bu dijital ortamda bilgi sahibi
olmak ve dahil olmak, çocuklarınız için sağlıklı bir çevrimiçi ortam oluşturmanın anahtarıdır.
Düşünceli bir yaklaşımla TikTok, aile dinamiği içinde olumlu ifade ve bağlantı için bir
platform olabilir.

TikTok yaratıcılık ve kendini ifade etme platformu olsa da ebeveynlerin ve velilerin bunun
çocuklara verebileceği potansiyel zararlar konusunda dikkatli olması çok önemlidir. Aileler
bilgi sahibi olarak, sınırlar koyarak ve açık iletişimi teşvik ederek TikTok kullanımını
çocuklarının refahına ve güvenliğine öncelik verecek şekilde yönlendirebilir. Herhangi bir
dijital platformda olduğu gibi, sorumlu kullanım ve ebeveyn rehberliği, TikTok ile ilgili
potansiyel riskleri azaltmanın anahtarıdır.

SODİMER Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan
SODİMER Başkan Yardımcısı Sabiha Ebcim